SWOT là gì? Ứng dụng của mô hình SWOT như thế nào?

SWOT là công cụ phân tích chiến lược được sử dụng phổ biến trong hoạt động kinh doanh hay marketing. Vậy SWOT là gì? Mô hình SWOT gồm những thành phần nào? Làm sao để phân tích ma trận SWOT? Cùng Guru giải đáp các thắc mắc về SWOT trong bài viết dưới đây.

Xem thêm:

SWOT là gì?

SWOT là viết tắt của 4 thành phần: Strengths – Điểm mạnh; Weaknesses – Điểm yếu; Opportunities – Cơ hội; Threats – Thách thức. Đây là một công cụ phát triển chiến lược, hoạch định chiến lược và ra quyết định được sử dụng rộng rãi.

Công cụ này phân tích các yếu tố bên trong bên ngoài ảnh hưởng đến mục tiêu của một tổ chức. Điều này giúp tổ chức có cái nhìn toàn diện về vị thế và chiến lược của mình hiện tại. Từ đó phát triển các chiến lược phù hợp để đạt được lợi thế cạnh tranh và đảm bảo thành công của tổ chức.

Điểm mạnh và điểm yếu được xem là các yếu tố bên trong một tổ chức. Đây là những yếu tố mà tổ chức có thể kiểm soát. Mặt khác, cơ hội và thách thức là các yếu tố bên ngoài tổ chức. Về cơ bản, tổ chức không thể kiểm soát những yếu tố này.

Ý nghĩa các thành phần của ma trận SWOT

Ý nghĩa của ma trận SWOT sẽ giúp bạn phân tích được các yếu tố của doanh nghiệp dựa trên 4 thành phần sau đây:

Strengths – Điểm mạnh

Điểm mạnh là những yếu tố bên trong, mang lại lợi thế cạnh tranh cho tổ chức. Ví dụ như danh tiếng công ty uy tín, sản phẩm chất lượng cao, công nghệ tiên tiến, v.v.

Để phân tích cơ hội, một số câu hỏi mà tổ chức của bạn cần trả lời là:

Những việc mà doanh nghiệp bạn đang làm tốt?
Tố chất nào khiến doanh nghiệp bạn vượt trội so với đối thủ?
Bạn có những nguồn lực nào mà đối thủ cạnh tranh của bạn không có?
Khách hàng đánh giá cao điều gì ở doanh nghiệp của bạn?
Nguồn lực, kỹ năng và kiến thức chuyên môn của đội ngũ có tốt không?
Doanh nghiệp bạn có nhận thức thương hiệu mạnh mẽ?

Weaknesses – Điểm yếu

Điểm yếu là những yếu tố bên trong, ức chế sự thành công của tổ chức. Ví dụ như là ngân sách hạn hẹp, thị phần thấp, thiếu hụt nguồn nhân lực, v.v.

Điểm yếu của doanh nghiệp có thể được hình dung rõ nét qua các câu hỏi sau:

Những việc mà doanh nghiệp của bạn cần cải thiện để tốt hơn?
Tố chất nào khiến đối thủ vượt trội so với doanh nghiệp bạn?
Khách hàng thường khiếu nại điều gì ở doanh nghiệp của bạn?
Thiết bị và công nghệ của doanh nghiệp bạn có lỗi thời không?
Những yếu điểm cần cải thiện của đội ngũ nhân lực?
Độ nhận diện thương hiệu của doanh nghiệp có cao không?

Opportunities – Cơ hội

Cơ hội là những yếu tố bên ngoài thuận lợi, có thể khai thác để thu được lợi ích cho tổ chức. Ví dụ như nhu cầu khách hàng tăng cao, tạo quan hệ đối tác mới, v.v.

Để khai thác các cơ hội, bạn có thể trả lời một số câu hỏi sau:

Xu hướng nào trong ngành hoặc thị trường mà doanh nghiệp có thể khai thác để phát triển?
Nhu cầu mới nổi cho sản phẩm hoặc dịch vụ của bạn?
Những điểm yếu của đối thủ có thể tạo ra lợi ích cho doanh nghiệp?
Công nghệ mới có thể tạo ra lợi ích cho doanh nghiệp bạn?
Có thay đổi gì về quy định hay chính sách của chính phủ mà doanh nghiệp có thể tạo ra cơ hội không?

Threats – Thách thức

Thách thức là những yếu tố bên ngoài, ngăn cản hiệu quả hoạt động kinh doanh hiện tại hoặc tương lai của tổ chức. Những thách thức này có thể nằm ngoài tầm kiểm soát của tổ chức. Ví dụ như khủng hoảng kinh tế, điều kiện pháp lý, tài chính, sự thâm nhập thị trường của các công ty đa quốc gia, v.v.

Để hình dung ra các thách thức này, bạn có thể trả lời những câu hỏi sau:

Có những đối thủ mới nổi hoặc sự mở rộng của những đối thủ hiện tại không?
Có đối thủ gián tiếp nào trở thành đối thủ trực tiếp không?
Thị trường mục tiêu có xu hướng giảm?
Có biến động kinh tế mà ảnh hưởng tiêu cực đến hoạt động kinh doanh không?

Các bước phân tích mô hình SWOT

Việc phân tích ma trận SWOT sẽ hữu ích trong việc tìm lợi thế cạnh tranh của bạn và hiểu rõ đối thủ. Vậy làm thế nào để phân tích ma trận SWOT được hiệu quả? Dưới đây là các bước bạn cần thực hiện để tiến hành phân tích SWOT:

Xác định mục tiêu

Để tận dụng được việc phân tích mô hình SWOT, hãy cụ thể về những gì bạn muốn phân tích. Nếu không, phân tích SWOT của bạn có thể có phạm vi quá rộng.

Ví dụ, nếu bạn đang tạo một chương trình truyền thông mới, bạn sẽ muốn phân tích để đưa ra chiến lược sáng tạo nội dung. Nếu bạn sắp tung ra sản phẩm mới, bạn sẽ muốn hiểu vị trí tiềm năng của nó trên thị trường.

Bằng việc xác định mục tiêu cụ thể, bạn sẽ chọn được những gì phù hợp nhất cho phân tích của mình.

Thu thập thông tin

Thu thập đầy đủ và chính xác thông tin là bước quan trọng để phân tích SWOT được khách quan. Điều này sẽ mở ra một bức tranh toàn cảnh về các yếu tố bên trong và bên ngoài tổ chức.

Bạn có thể thu thập các báo cáo tài chính của tổ chức. Điều này giúp bạn đánh giá điểm mạnh về nguồn vốn, lợi nhuận, v.v. và điểm yếu về chi phí, nợ nần, v.v.

Bên cạnh đó, bạn có thể thu thập ý kiến nhân viên thông qua các cuộc phỏng vấn, khảo sát, v.v. Qua đó hiểu rõ hơn các điểm mạnh về kỹ năng, tinh thần làm việc, v.v. và điểm yếu về quy trình làm việc, đào tạo, v.v.

Tổ chức cần thực hiện nghiên cứu thị trường để dự đoán sự thay đổi trong nhu cầu khách hàng, sự xuất hiện của đối thủ cạnh tranh mới, v.v. Những thông tin này giúp bạn xác định các cơ hội và thách thức tiềm ẩn ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh.

Lên danh sách các ý tưởng

Tại bước này, bạn bắt đầu liệt kê các ý tưởng cho mỗi thành phần của mô hình SWOT. Hãy đặt ra những câu hỏi nêu như trên. Sau đó trả lời chúng để có thể hình dung rõ nhất về doanh nghiệp của mình hiện tại.

Chắt lọc, thống nhất kết quả

Với danh sách các ý tưởng vừa lên, bạn bắt đầu sàng lọc các ý tưởng, tinh chỉnh và sắp xếp các ý tưởng vào mô hình SWOT cho phù hợp. Chỉ tập trung vào những ý tưởng tốt nhất hoặc những rủi ro lớn nhất đối với doanh nghiệp. Bạn nên sắp xếp ưu tiên những gì tác động cao lên mục tiêu trước.

Phân tích mở rộng

Phân tích mở rộng mô hình SWOT bằng phương pháp kết hợp hai mô hình phân PEST và SWOT. Mô hình PEST xác định các yếu tố chính trị (P), kinh tế (E), xã hội (S) và công nghệ (T) có thể ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh của mình.

Mô hình SWOT còn có thể mở rộng bằng chiến lược kết hợp các yếu tố trong mô hình:

Chiến lược S-O (Strengths – Opportunities). Chiến lược này tận dụng những điểm mạnh để phát triển những cơ hội tiềm năng từ thị trường. Đây là chiến lược khai phá được ưu tiên sử dụng, giúp doanh nghiệp bứt tốc và giảm chi phí, công sức.
Chiến lược W-O (Weaknesses – Opportunities). Chiến lược này khắc phục những điểm yếu để khai thác cơ hội phát triển. Tuy nhiên việc khắc phục điểm yếu sẽ tiêu tốn nhiều nguồn lực và thời gian.
Chiến lược S-T (Strengths – Threats). Chiến lược này khai thác tối đa các điểm mạnh của doanh nghiệp, nhằm chống lại những thách thức bên ngoài thị trường. Từ đó giảm thiểu thiệt hại, đảm bảo hoạt động doanh nghiệp ổn định.
Chiến lược W-T (Weaknesses – Threats). Chiến lược này cải thiện các điểm yếu và từ đó hạn chế các thách thức từ bên ngoài. Đây là chiến lược phòng thủ, thường được sử dụng khi công ty suy thoái.

Đánh giá kết quả

Sau khi phân tích SWOT hoàn tất, bạn cần giải quyết câu hỏi sau đây:

Làm thế nào để tối đa hóa tiềm năng của điểm mạnh và cơ hội?
Làm thế nào để giảm thiểu những rủi ro tiềm ẩn trong điểm yếu và thách thức?

Kế hoạch hành động nên bao gồm các mục tiêu cụ thể, thời hạn hoàn thành và người chịu trách nhiệm. Bạn cần liên tục đánh giá lại mô hình SWOT 6-12 tháng một lần để kiểm tra xem chúng còn giá trị không. Sau đó linh hoạt và điều chỉnh chiến lược của mình để hiệu quả và phù hợp hơn

Lưu ý khi phân tích ma trận SWOT

Nhiều người thường mắc phải những sai sót trong quá trình phân tích mô hình SWOT. Dưới đây là một số lưu ý sai sót phổ biến bạn cần tránh khi phân tích SWOT:

Phân tích thiếu khách quan. Phân tích SWOT cần được thực hiện một cách khách quan, trung thực và dựa trên dữ liệu thực tế. Tuy nhiên, nhiều người lại đưa ra đánh giá theo cảm tính hoặc định kiến cá nhân.
Phân tích rườm rà. Một bản phân tích SWOT nên tránh sử dụng quá nhiều yếu tố SWOT. Bạn chỉ nên tập trung vào những yếu tố quan trọng nhất có ảnh hưởng trực tiếp đến mục tiêu của bạn.
Thiếu mối liên hệ giữa các yếu tố. Các yếu tố SWOT không tồn tại độc lập mà có mối quan hệ mật thiết với nhau. Bạn cần tránh phân tích các yếu tố một cách riêng lẻ, không nhìn nhận mối quan hệ giữa chúng. Điều này dẫn đến chiến lược thiếu đồng bộ và hiệu quả.
Không theo dõi và điều chỉnh. Môi trường kinh doanh luôn thay đổi nhưng nhiều người lại bỏ qua việc theo dõi tiến độ thực hiện chiến lược và điều chỉnh khi cần thiết. Điều này dẫn đến chiến lược có thể trở nên lỗi thời và không phù hợp với thực tế.

Giải đáp thắc mắc

Để giúp bạn nắm rõ hơn về mô hình SWOT, Adsplus sẽ giải đáp một số câu hỏi thường gặp về vấn đề này.

Ai nên thực hiện việc phân tích SWOT?

Việc phân tích SWOT nên được thực hiện bởi một nhóm những người có chuyên môn và kinh nghiệm trong các lĩnh vực khác nhau.

Tầng lớp lãnh đạo, quản lý đứng đầu tổ chức có trách nhiệm đưa ra định hướng chiến lược và quyết định cuối cùng. Quản lý cấp trung, nhân viên bán hàng, chăm sóc khách hàng hay chính khách hàng đều là những người nên đóng góp vào quá trình phân tích SWOT.

Khi nào nên thực hiện phân tích SWOT?

Phân tích SWOT là công cụ có giá trị trong nhiều tình huống. Tuy nhiên, có 3 trường hợp sử dụng cụ thể mà phân tích SWOT có thể mang lại những hiểu biết đặc biệt thú vị:

Khi bạn chuẩn bị thành lập một công ty mới.
Trước khi bạn đưa ra một quyết định chiến lược quan trọng.
Khi bạn muốn xác định các cơ hội phát triển của sản phẩm/dịch vụ trong thị trường.

Thành phần nào quan trọng nhất trong mô hình SWOT?

Tất cả thành phần của SWOT đều quan trọng trong việc đưa ra quyết định.

Việc phân tích các yếu tố bên trong, như điểm mạnh và điểm yếu, có thể giúp bạn xác định lĩnh vực nào bạn cần tập trung vào nhất. Những yếu tố này nằm trong tầm kiểm soát của bạn và nhìn chung là dễ quản lý nhất về mặt chiến lược.

Mặt khác, việc xác định các yếu tố bên ngoài tổ chức, như cơ hội và thách thức, giúp giảm thiểu rủi ro tiềm ẩn. Việc này giúp nâng cao khả năng cạnh tranh và đưa ra chiến lược kinh doanh phù hợp.

Kết luận

SWOT có thể giúp doanh nghiệp của mình phát hiện tiềm năng và phát triển kế hoạch kinh doanh đúng đắn. Bài viết đã tổng hợp những thông tin và hướng dẫn chi tiết quy trình phân tích SWOT. Nếu có bất kỳ thắc mắc nào, hãy để lại bình luận bên dưới để Adsplus giải đáp cho bạn nhé!

Học Viện GURU

Cảm ơn bạn đã xem bài viết này. Hãy cập nhật thêm các bài viết từ GURU để biết thêm những thông tin mới nhất về Marketing. Và các Tips chạy quảng cáo hiệu quả.

Tham khảo các gói chạy Facebook Ads tại adsplus.vn
Tham khảo các gói chạy Google Ads tại adsplus.vn

Post Views: 149